Պետք է կիսվել փոքրիկ...
Եթե մեկ այլ փոքրիկ ցանկանում է վերցնել ձեր փոքրիկի խաղալիքը, իսկ փոքրիկը հակառակվում է.
- խոսեք մյուս փոքրիկի հետ, փորձեք շեղել նրա ուշադրությունը ինչ-որ չեզոք իրավիճակով («տե՛ս, ինչ սիրուն զգեստ ունես...»),
- առաջարկեք փոխել խաղալիքը մեկ այլ խաղալիքի հետ, կամ տալ նմանատիպ մեկ այլ խաղալիք,
- երեխաներին ընդգրկեք համատեղ գործունեության մեջ՝ «տեսեք քարերից ինչպիսի աշտարակ եմ ես կառուցում, տվեք քարերը ինձ, որպեսզի միասին ավելի լավ աշտարակ կառուցենք…»
Երբ անհարմար իրավիճակը հաղթահարվում է, դուք խուսափում եք երեխայի նյարդային վիճակից և անգամ ձեր փոքրիկը կարող է խաղալիքը տալ մյուս փոքրիկին: Այդ դեպքում անպայման գովեք բալիկի ճիշտ որոշումը և ասացեք, որ շատ հաճելի էր տեսնել, թե ինչպես է նա կիսվում այլ փոքրիկի հետ (թույլտվություն է խնդրում վերցնել ուրիշի խաղալիքը): Մի մոռացեք գովել փոքրիկին իր կողմից ցուցաբերած բարության և մեծահոգության համար:
Տանը տարբեր պատմվածքներ կարդացեք այն մասին, թե ինչքան վատ է ագահություն անելը և որքան լավ է կիսվել դիմացինի հետ:
Եթե կոնֆլիկտն արդեն տեղի է ունեցել, ապա.
- մի գոռացեք փոքրիկի վրա և ոչ մի դեպքում մի հարվածեք նրան, քանի որ բորբոքված վիճակում բալիկը չի ընդունում բացատրությունները, ինչից ելնելով՝ նախ և առաջ փոքրիկներին պետք է առանձնացնել և հանգստացնել,
- հանգիստ ասացեք, որ տուն գնալու ժամանակն է (կամ խանութ և այլն), որից հետո վերցրեք ձեր փոքրիկին իր զենքերով հանդերձ և լքեք «կռվի դաշտը»:
Երբ փոքրիկն արդեն հանգստացել է, քննարկեք իրավիճակը, նաև կարող եք համապատասխան հեքիաթ կամ պատվածք պատմել,
- եթե երեխաները կռվում կամ լաց են լինում, պետք է համբերություն և իմաստունություն դրսևորեք, տարեք նրանց տարբեր կողմեր, կարելի է նաև մեկ այլ խաղալիքով փորձել շեղել նրանց ուշադրությունը:
Դուրս մի տարեք թանկարժեք խաղալիքներ, որպեսզի դրանց կորուստը կամ փչանալը չտխրեցնի ո՛չ ձեզ և ո՛չ էլ ձեր փոքրիկին: Մի վերցրեք նաև նոր և սիրելի խաղաալիքներ, քանի որ «իր սեփականությունից հաճույք ստանալուց հետո» միայն փոքրիկը կկիսվի նրանով ուրիշների հետ:
Ինչպե՞ս սովորեցնել երեխային կիսվել
Բարի և առատաձեռն կարող է լինել այն մարդը, ով ունի սեփականության զգացում: Նա տալիս է խաղալիքը ոչ այն պատճառով, որ այդպես պետք է, այլ քանի որ ինքը ևս ցանկանում է ուրախանալ դիմացինի հետ միասին: Կարելի է ստիպել փոքրիկին տալ այն, քանի որ պետք է, բայց այդ դեպքում նա կզգա անբավարարվածություն, հակասություններ գործողությունների և էմոցիայի միջև:
Շատ կարևոր է հարազատ մարդկանց օրինակը՝ հայր, մայր, տատիկ, քույրիկ և այլն:
Եթե ընտանիքում ընդունված է ընկերներին նվերներ տալ, բարեկամներին օգնել, անհատույց գործողություններ իրականացնել (հարևան ծեր տատիկին օգնել), բարեգործություն անել (անգամ ամենափոքր՝ փողոցում ինչ-որ մեկին),
երեխան վստահ կլինի, որ նման պահելաձևը հերոսություն չէ, այլ «սովորական գործ»:
Խոսեք երեխայի հետ, թե խաղալիքներից, որը նա կարող է տալ, նվիրել հարևանի երեխային, կարիքավոր ընտանիքի երեխային և այլն: Հարցրեք, թե ինչո՞ւ է հենց այդ իրը նա ընտրել: Եթե դուք տեսնում եք, որ փոքրիկն իրոք չի տխրի խաղալիքից բաժանվելուց և նա վստահ է իր ընտրության հարցում, ուրեմն եկել է նվիրատվության ժամանակը: Շատ կարևոր է, որ այն մարդն ում տրվում է խաղալիքը շնորհակալ լինի, նվիրողին բարի խոսքեր ասի (եթե նա փոքր երեխա է մեծահասակները պետք է օգնեն):
2 տարեկանում փոքրիկն արդեն կարող է նվերներ տալ իր ձեռքով: Այստեղ մի քանի դրական պահեր կան. երեխան ստեղծագործում է, քանի որ նա նվեր է տալիս կոնկրետ անձի, նա հաճույք է ստանում այն երևույթից, որ իրեն շրջապատողները տեսնում և գնահատում են իր քայլը, նա ավելի թեթև է սկսվում բաժանվել իր իրերից: Կարելի է փոքրիկի հետ պատրաստել նկարներ, գրքերի կազմեր, բացիկներ, որոնք էլ նա կնվիրի հարազատներին:
Երեխային ընդգրկեք նվերի ընտրության և բուն նվիրատվության գործընթացներում: Շատ կարևոր է, որ այդ նվերը չլինի այնպիսի նվեր, որն ինքը երեխան ևս շատ է ցանկանում ունենալ: Թույլ տվեք բալիկը մասնակցի շնորհավորելու գործընթացին, և ստացողի կողմից գեղեցիկ խոսքերի արժանանա:
Ցանկալի է նաև, որ երեխան շփման մեծ հնարավորություն ունենա՝ տուն հաճախակի հյուրեր գան, ինքը ևս հաճախակի հյուր գնա:
Խաղարկեք տարբեր իրավիճակային սցենաներ: Օրինակ՝ արջուկի ծննդյան արարողություն (գալիս են հյուրերը նվերներով, նա հյուրասիրում է, զբաղեցնում նրանց) և այլն: